.png)
Aim: We aimed to study electrocardiographic changes in children with diabetic ketoacidosis and ketosis and to evaluate the relation of the changes with serum electrolyte levels and ketosis.
Material and Methods: This study was performed in Istanbul Medical Faculty, Pediatric Emergency and Intensive Care Department between May 2008 and May 2009. The electrocardiographic parameters and QT length of children with diabetic ketoacidosis and ketosis were evaluated at diagnosis and after the treatment.
Results: Forty patients were included in the study; 16 (40%) were diagnosed as having diabetic ketosis and 24 (60%) had diabetic ketoacidosis. Twenty-four (60%) patients were male and 16 (40%) were female and the mean age was 9.21±4.71 years (range, 1-16 years). Twelve (30%) cases of diabetic ketoacidosis were mild, three (7.5%) were moderate, and nine (22.5%) were severe. One patient had premature ventricular beats, and four had ST depression. The electrocardiographic parameters were all normal beyond the QTC length prolongation. The mean QTC length was 447±45 ms (380-560 ms) at diagnosis and 418±32 ms (350-500 ms) after treatment. The change in the QTC length was statistically significant. None of the patients had significant electrolyte disturbance and the prolongation of QTc length was not correlated with serum electrolyte levels. The prolongation of QTc length was statistically correlated with anion gap (r=0.33, p=0.03).
Conclusions: In our study, we showed QTc length prolongation and the importance of performing electrocardiography during the diagnosis of diabetic ketoacidosis and ketosis. We also demonstrated that ketosis was responsible for the prolongation of QTc length.
Çocuk hastalarda diyabetik ketoz ve ketoasidoz sırasındaki elektrokardiyografik değişiklikler
Amaç: Çalışmamızda diyabetik ketoz ve ketoasidoz tanısıyla başvuran çocuk hastalarda elektrokardiyografik değişikliklerin saptanması ve bu değişikliklerin serum elektrolit ve ketoasidoz tablosu ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Mayıs 2008-Mayıs 2009 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Servisi’ne diyabetik ketoz ve ketoasidoz tanısıyla başvuran 40 hastanın tanı anında ve tedavi sonrasında elektrokardiyografileri çekilerek, gözlenebilecek QTc süresi uzaması ve diğer elektrokardiyografik değişiklikleri incelenmiştir.
Bulgular: Hastaların yaşları 1-16 yıl arasında değişmekte olup, yaş ortalaması 9,21±4,72 yıl idi. Yirmi dördü (%60) erkek, 16’sı (%40) kızdı. On altısı (%40) diyabetik ketoz, 24’ü (%60) diyabetik ketoasidoz tanılıydı. Diyabetik ketoasidoz tanılı olguların 12’si (%30) hafif, üçü (%7,5) orta, dokuzu (%22,5) ağır derecede etkilenmişti. Olguların bir tanesinde tanı anında ventriküler erken vuru, dört tanesinde ST segment depresyonu izlendi. Diyabetik ketoasidoz sırasında ortalama QTc mesafesi uzama dışında diğer elektrokardiyografi verileri normaldi. Ortalama QTc mesafesi tanı anında 447±45 ms (380-560 ms), tedavi sonrasında ortalama QTc mesafesi 418±32 ms (350-500 ms) bulundu. Ortalama QTc mesafesi değişiklikleri istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,0001). Olgularımızda önemli bir elektrolit değişikliği gelişmediği gibi QTc mesafesinde uzama ile elektrolit düzeyleri arasında istatistiksel olarak korelasyon saptanmadı. QTc mesafesi uzamayla anyon açığı arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı ilişki bulundu (r=0,33, p=0,03).
Çıkarımlar: Çalışmamızın sonuçları değerlendirildiğinde, diyabetik ketoz ve ketoasidoz sırasında elektrokardiyografide QTC süresinde uzama görüldüğü ve elektrografik değerlendirmenin önemi gösterilmiştir. Bu uzamadan ise elektrolit dengesizliği değil ketozun sorumlu olduğu düşünülmektedir.
Cite this article as: Aygün D, Aygün F, Nişli K, Baş F, Çıtak A. Electrocardiographic changes in children with diabetic ketoacidosis and ketosis. Turk Pediatri Ars 2017; 52: 194-201.