Diseases caused by Streptococcus pneumoniae (pneumococcus) are major public health problems worldwide. Serious diseases that are often caused by pneumococci include pneumonia, meningitis and bacteraemia; otitis media and sinusitis are more common but less serious manifestations of infection. 23-valent pneumococcal polysaccharide vaccine (PPV23) is not effective in children younger than 2 years of age in whom 80% of childhood invasive pneumococcal diseases occur. The 7- valent pneumococcal conjugate vaccine (PCV7) contains 4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F and 23F serotypes. Serotypes included in PCV7 and potentially cross-reactive serotypes (6A, 9A, 9L, 18B and 18F) accounted for 86% of bacteremia, 83% of meningitis, and 65% of AOM among children aged <6 years. PCV7 is administered intramusculary at ages of 2, 4, 6 and 12-15 months. After three doses of PCV7, a preventing level of type-specific antibody against the vaccine serotypes is achieved in approximately 90% of children. Clinical studies suggest that PCV7 is safe and highly effective in preventing invasive pneumococcal disease in healthy children aged <2 years and has a significant impact on pneumonia and acute otitis media. Therefore, it is recommended that all children aged <2 years should be vaccinated with PCV7. Heptavalent conjugate vaccine has advantages over PPV23, which include induction of immune system memory (possibly resulting in longer duration of protection), reduction in carriage, probable higher efficacy against serotypes causing most invasive disease, and probable effectiveness against noninvasive syndromes (pneumonia and acute otitis media). A 7- valent pneumococcal conjugate vaccine has been licensed since 2000 in USA. The introduction of PCV7 in the US has resulted in substantial decline in IPD in the target population despite supply shortages including high risk children. A herd effect in unvaccinated children and adults, especially in the elderly has been observed. A decline in antibiotic resistance has been observed since introduction of PCV7. Serotype replacement has been observed for carriage isolates of SP and for IPD. Serotypes 19A, 15, 22F, 33F, 35 are increasing in frequency in both children and in those agedabove 65. Today, PCV7 is licensed in more than 70 countries and is used routinely in several developed countries. Vaccines with 10 and 13 serotypes might be licensed between 2008 and 2010. (Turk Arch Ped 2007; 42 Suppl: 43-50)
Pnömokok aşıları
Streptococcus pneumoniae (pnömokok), tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Pnömokoklar, menenjit, pnömoni ve bakteriyemi gibi invazif hastalıklara neden olduuğu gibi, otitis mediya ve sinüzit gibi sık görülen mukozal enfeksiyonlara da neden olur. Pnömokokların neden olduğu hastalıklar her yaşta görülmekle birlikte, invazif pnömokok hastalığı (IPH) küçük çocuklarda özellikle iki yaş altı çocuklarda sık görülür. Hastalığının sık görülmesinin yanı sıra, etkeni olduğu invazif enfeksiyonlar ölüme de neden olmaktadır. Dünya genelinde aşı ile korunabilir hastalıklar arasında pnömokok hastalığı yılda 1 609 000 ölümle birinci sırayı almaktadır. Pnömokok enfeksiyonlarında kaynak genellikle bulgu vermeyen taşıyıcılardır. Pnömokokların penisilin direnci, son yıllarda tüm dünyada artmıştır. Bazı ülkelerde orta veya yüksek düzeyde penisilin direnci %50’lere ulaşmıştır. Tüm bu nedenlerle, pnömokok enfeksiyonlarından korunmak gereklidir. Korunma, 23-valanlı pnömokok polisakkarid aşısı (PPV23) ve 7-valanlı konjüge pnömokok aşısı (PCV7) ile sağlanır. PPV23, 1977’den beri uygulanmaktadır. Ancak PPV23, kısa süreli immünite oluşturması, antijenle tekrar karşılanınca “anemnestik” yanıt oluşmaması ve iki yaşından küçüklerde yeterli antikor yanıtı (koruyuculuk) oluşturmaması nedeniyle normal aşılamada kullanılamaz. Sadece iki yaş üstü risk grubu çocuklara uygulanabilir. PCV7, ilk kez 1999 yılında ABD’de ruhsat almış ve aşı şemasına dahil edilmiştir. ABD’de, gerek ruhsat öncesi yapılan “Kaiser Permanente” çalışması, gerekse normal uygulamadan sonra yapılan gözlem çalışmaları, PCV7’nin IPH, ve mukozal enfeksiyona karşı etkili olduğunu, dolaylı olarak immünite sağladığını, taşıyıcılığı, penisilin direncini ve antibiyotik kullanımını azalttığını göstermiştir. Aşı serotipleri olan enfeksiyon ve taşıyıcılıkta azalma olmasına karşın, aşı içeriğinde yer almayan pnömokok serotiplerinde (19A, 15, 22F, 33F ve 35 gibi) artış vardır. Ancak, aşı ile korunulamayan serotiplerdeki bu artış şimdilik IPH’ye neden olmamaktadır. Üretimin de artması ile son yıllarda PCV7, ülkemizin de içinde olduğu 70’den fazla ülkede ruhsat almış ve birçok gelişmiş ülkede aşı şemasına dahil edilmiştir. 10 ve 13-valanlı aşıların da 2008-2010 yılları arasında ruhsat almaları beklenmektedir. Ayrıca, 20’den fazla aday pmönokok aşısı (protein aşılar dahil) ile ilgili çalışmalar umut vericidir. (Turk Arş Ped 2007; 42 Suppl: 43-50)